Krymski gambit

Wydaje się, że zamiary Rosji wobec Ukrainy są uczciwe. Gdyby planowano aneksję ziem wschodnich i południowych, lub opanowanie całej Ukrainy nastąpiłby zaskakujący, nagły, totalny atak. Rosjanie natomiast zajęli sam Krym powodując swoiste przebudzenie się i mobilizację społeczeństwa i armii ukraińskiej, oraz światowej opinii publicznej. W tej sytuacji dalsza agresja byłaby trudniejsza i bardziej kosztowna. Celem operacji było więc przyłączenie wyłącznie Krymu do Rosji oraz odzyskanie twarzy przez prezydenta Putina po prestiżowej porażce - utracie kontroli nad Ukrainą.

Po rozpadzie ZSRR Rosji pozostał szczątkowy dostęp do Morza Czarnego – pomiędzy ukraińskim Krymem a Gruzją. Putin osobiście zaangażował się w odwrócenie tego stanu rzeczy. W 2008 roku Rosja uznała niepodległość Abchazji – Gruzja utraciła ponad połowę swojego czarnomorskiego wybrzeża, natomiast Abchazja stała się de facto protektoratem Rosji. Kolejnym krokiem była organizacja najdroższej w historii zimowej olimpiady w Soczi, aby promować najpiękniejsze rosyjskie uzdrowisko położone nad morzem i jednocześnie u stóp majestatycznego Kaukazu. Przyłączenie perły Morza Czarnego – Krymu – zwieńczy historyczny proces odbudowy należnej Rosji pozycji w tym obszarze.

W polityce trudno stosować kryteria moralne – ale Krym włączony został do Rosji przez Katarzynę II Wielką w 1783 roku po pokonaniu Tatarów od kilkuset lat napadających i grabiących sąsiednie ziemie słowiańskie, zaś przekazany Ukrainie w 1954 decyzją pierwszego sekretarza Chruszczowa. Większość mieszkańców to Rosjanie, pragnący powrotu do Rosji. Czy gdyby na Ziemi Lwowskiej większość mieszkańców stanowili Polacy domagający się powrotu do Polski i do tego Polska miała przytłaczającą przewagę militarną, to nic byśmy nie zrobili? Współczesne terytorium Ukrainy składa się w dużej części z obszarów decyzją Stalina odebranych sąsiednim krajom – Polsce, Słowacji, Rumunii. Podobne odczucia mają Rosjanie odnośnie Krymu oraz ziem wschodnich i południowych Ukrainy.

Większość współczesnych Polaków zaakceptowała jednak nieuchronność utraty wschodnich ziem piastowskich. Z Ukrainą nie chcemy już konfliktów, tylko współpracy, pomimo problemów ze znacznymi wpływami nacjonalistów ukraińskich odwołujących się do tradycji UPA i Bandery.

Strategicznym sojusznikiem Polski wydają się być Niemcy. Nie można budować sojuszy politycznych w oderwaniu od gospodarki, zaś Niemcy są naszym najważniejszym partnerem gospodarczym.

2012 najważniejsi partnerzy handlowi Polski:

eksport  Niemcy 25,1%, Wielka Brytania 6,8%, Czechy 6,3%

import  Niemcy 21,3%, Rosja 14,0%, Chiny 8,9%

http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/RS_rocznik_statystyczny_handlu_zagranicznego_2013.pdf

2013 ranking najważniejszych partnerów handlowych Niemiec:

eksport: miejsce 9 Polska 42,3 mld EUR, miejsce 11 Rosja 36,1 mld EUR, miejsce 13 Czechy 31,3 mld EUR

import: miejsce 7 Rosja 40,4 mld EUR, miejsce 11 Polska 35,8 mld EUR, miejsce 12 Czechy 33,1 mld EUR

https://www.destatis.de/EN/FactsFigures/NationalEconomyEnvironment/ForeignTrade/TradingPartners/Tables/OrderRankGermanyTradingPartners.pdf?__blob=publicationFile

Dla Niemiec natomiast handel z Polską i Czechami w sumie zdecydowanie przewyższa obroty z Rosją. Agresywne odebranie Krymu skłoni Ukraińców do polityki związania się z sąsiadami zachodnimi. Zagrożenie rosyjskie powinno też zwiększyć akceptację społeczną dla niezbędnych, ale trudnych i uciążliwych reform ekonomicznych. Jeśli te reformy się powiodą i Ukraina pozostanie naszym wschodnim sojusznikiem, pojawi się szansa odbudowy potęgi Europy Środkowej – nawiązanie do tradycji Jagiellonów, Habsburgów, Hohenzollernów. Na razie ten obszar ciągle jest geopolitycznym buforem pomiędzy Rosją, a Europą Zachodnią, traktowanym  z nienawiścią lub w najlepszym przypadku z pełną wyższości pogardą. Może utrata Krymu okaże się strategicznym gambitem, który w dalekiej perspektywie przyniesie sukces.